İran’la P5 artı bir ülkeleri olarak bilinen BM Güvenlik Konseyi’nin beş daimi üyesi ve Almanya arasında 2015 yılında imzalanan nükleer anlaşmanın mimarı İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif istifa ettiğini duyurdu. Zarif’in istifasını İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’nin kabul edip etmediğine ilişki açıklama gelmedi.
Reuters haber ajansı, İran Dışişleri Bakanı’nın, Instagram hesabından “Cesur İran halkının ve yetkililerinin son 67ay içinde gösterdikleri cömertlik için çok teşekkür ediyorum. Göreviem devam edemediğim ve hizmetim sırasındaki eksiklikler için özür diliyorum" mesajını paylaştığını yazdı. Cevad Zarif istifası için bir sebep belirtmedi.
İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif’in Suriye Cumhurbaşkanı Beşar Esat’ın Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ve İran’ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney’le görüştüğü Tahran ziyareti sırasında İran heyetinde yer almaması dikkat çekmişti.
Cevad Zarif, İran’la 2015 yılında varılan ve Trump yönetiminin Avrupa ülkelerinin aksi yöndeki telkinlerine rağmen çekilme kararı aldığı nükleer anlaşmanın mimarlarından biri olarak gösteriliyordu. Amerika'nın nükleer anlaşmadan çekilmesinin ardından İran'daki Batı karşıtı sertlik yanlılarının eleştirilerinin hedefi olmuştu.
1960 doğumlu Cevad Zarif San Francisco ve Denver'da öğrenci olduğu sırada Amerika'da yaşamış, 2002-2007 yılları arasında da New York'ta İran'ın BM temsilcisi olarak görev yapmıştı. 2013 yılında İran'ı dış dünyaya açma vaadiyle seçimleri Hasan Ruhani'nin kazanması sonrası Dışişleri Bakanlığı koltuğuna oturmuştu. 2013 yılından itibaren İran adına nükleer müzakerelerden sorumlu olan Zarif müzakereler konusunda bilgi vermek üzere zaman zaman İran meclisine çağrılmıştı.
İran imzalanan nükleer anlaşma sonrasında İran’a uygulanan yaptırımların bir bölümü kalkmış, Avrupalı şirketler İran’da ticari faaliyetlere yeniden başlamıştı. Ancak İran’la varılan nükleer anlaşmayı “berbat bir anlaşma” olarak niteleyen Trump yönetimi anlaşmadan Mayıs ayında çekilmiş ve Kasım ayı itibariyle de İran’ın hem petrol hem de bankacılık sektörünü hedef alan yaptırımları yeniden devreye sokmuştu.
Trump yönetiminin bu kararına tepki gösteren ve anlaşmada imzası bulunan Avrupa ülkeleri hem anlaşmayı kurtarma çabası içine girmiş hem de İran’la ticari faaliyetleri sürdürmek amacıyla para birimi olarak doların kullanılmadığı özel bir ödeme sistemini devreye sokacağını açıklamıştı.
İran’ın nükleer faaliyetlerini takip eden Uluslararası Atom Enerjisi Dairesi’nin hazırladığı raporun içeriği de basına sızmış, raporda İran’ın anlaşmanın uranyum zenginleştirme konusunda getirdiği sınırlamalara uyduğu yönünde değerlendirme yer almıştı.
